Σημεία από τη συνέντευξη του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR και τη δημοσιογράφο Μάρα Ζαχαρέα

Ο κίνδυνος ακόμα δεν έχει περάσει οριστικά

• Ίσως δεν πρέπει να λέμε “μετά την πανδημία”, θα πρέπει να λέμε ακόμα “κατά τη διάρκεια της πανδημίας”, καθώς έχουμε καταφέρει μεν να περιορίσουμε στο ελάχιστο τα περιστατικά, αλλά θέλω να τονίσω ότι ο κίνδυνος ακόμα δεν έχει περάσει οριστικά.
• Βλέπετε ότι προχωράμε σε μία λελογισμένη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων. Θα πρέπει, όμως, όλα να τα λαμβάνουμε υπόψη. Τις κεντρικές οδηγίες που μας έχουν δώσει οι ειδικοί, τα μέτρα ατομικής υγιεινής, η μάσκα όπου χρειάζεται, οι κοινωνικές αποστάσεις ήρθαν για να μείνουν. Και για να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι το καλοκαίρι θα περάσει έτσι όπως το θέλουμε, χωρίς ουσιαστικά περιστατικά, πρέπει να επιμείνουμε σε αυτές τις απλές συνταγές.
• Για να ξαναπάρουμε δηλαδή πίσω τον έλεγχο των ζωών μας πρέπει να αλλάξουμε, έστω και λίγο, τις συμπεριφορές μας.

Σε πρώτη φάση τουρισμός με χώρες που έχουν τα ίδια επιδημιολογικά δεδομένα με εμάς

• Κάναμε όλη αυτή τη δύσκολη δουλειά για να μπορέσουμε να επανέλθουμε σε μία νέα καθημερινότητα, σε μία νέα κανονικότητα, να ξαναρχίσει η οικονομία να λειτουργεί έστω και με λίγο διαφορετικούς κανόνες.
• Και αυτό θέλουμε να συμβεί και όταν με το καλό η χώρα μας θα είναι έτοιμη να υποδεχθεί τουρίστες. Θα αρχίσουμε να ανοίγουμε σταδιακά από τις 15 Ιουνίου. Από την 1η Ιουλίου θα δεχόμαστε και απευθείας πτήσεις στα νησιά μας.
• Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα μπορούμε να ανοίξουμε τον τουρισμό σε πρώτη φάση σε χώρες που έχουν τα ίδια επιδημιολογικά δεδομένα με εμάς με το να κάνουμε δειγματοληπτικά τεστ και να μην χρειάζεται να τεστάρουμε όλους όσοι θα έρχονται στην Ελλάδα.

Το ψεύτικο δίλημμα

• Στην αρχή της επιδημίας φαινόταν να τίθεται ένα δίλημμα μεταξύ προστασίας της δημόσιας υγείας και ανάπτυξης.
• Είναι ψεύτικο αυτό το δίλημμα. Αντίστροφα δουλεύει η εξίσωση. Όσο πιο γρήγορα πάρουμε μέτρα, όσο πιο αποτελεσματικά προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία, τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η ανάπτυξη την επόμενη μέρα. 

Γιατί ανοίγουν τα δημοτικά σχολεία

• Γιατί το εισηγήθηκαν οι ειδικοί Η εισήγηση της Επιτροπής ήταν ομόφωνη ότι τα δημοτικά, τα νηπιαγωγεία και οι βρεφονηπιακοί σταθμοί πρέπει να ανοίξουν.
• Εάν πήγαινα με τις δημοσκοπήσεις δεν θα έπρεπε να ανοίξω τα δημοτικά. Θεωρώ, όμως, ότι θα ήταν λάθος αν το έκανα αυτό.
• Και μου δίνεται η ευκαιρία, μέσα από τη συνέντευξη αυτή να εξηγήσω το σκεπτικό μας και να πείσω γονείς, οι οποίοι ενδεχομένως να είναι σήμερα ακόμα επιφυλακτικοί ότι αυτή είναι η σωστή επιλογή:
  • Πρακτικά δεν έχουμε κρούσματα, έχουμε ανοίξει ήδη τα γυμνάσια και τα λύκεια και πήγε πάρα πολύ καλά το άνοιγμα αυτό, χωρίς κανένα ουσιαστικό πρόβλημα. Τα επιδημιολογικά μας δεδομένα εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά.
  • Τα παιδιά πρέπει να γυρίσουν στο σχολείο. Είναι πολύ μεγάλο το διάστημα των έξι μηνών, από το Μάρτιο μέχρι το Σεπτέμβριο, κυρίως για τα παιδιά δημοτικού, να μείνουν μακριά από τα σχολεία.
  • Και πρέπει να σας πω ότι αυτή η απουσία από το σχολείο εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες. Είναι τα πιο αδύναμα παιδιά, τα παιδιά που προέχονται από νοικοκυριά όχι τόσο εύπορα τα οποία επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος της απουσίας από το σχολείο.

Κατά συνέπεια, πρέπει να σας πω ότι ουσιαστικό αντεπιχείρημα γιατί να μην ανοίξουν τα δημοτικά δεν υπήρχε. Και από τη στιγμή που μας το εισηγήθηκαν οι ειδικοί, έπρεπε να πάω με τη γνώμη των ειδικών, παρότι αναγνωρίζω ότι στην κοινή γνώμη εξακολουθεί να υπάρχει μία καχυποψία.

Το δεύτερο κύμα, εφόσον έρθει, θα είναι διαφορετικό

Το δεύτερο κύμα της πανδημίας, εφόσον έρθει, γιατί δεν είμαστε σίγουροι, θα είναι διαφορετικό και θα εξηγήσω με απλά λόγια γιατί:

• Είμαστε όλοι πολύ πιο εκπαιδευμένοι. Όταν χτύπησε το πρώτο κύμα δεν ξέραμε τι σημαίνουν τα μέτρα ατομικής υγιεινής ή δεν τα είχαμε βάλει τόσο στη ζωή μας. Δεν ξέραμε τι σημαίνει κοινωνική αποστασιοποίηση. Δεν ξέραμε τη σημασία της μάσκας. Η μάσκα απεδείχθη εκ των υστέρων ότι είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία από αυτό που νομίζαμε στην αρχή.
• Θα είμαστε σίγουρα πολύ πιο έτοιμοι ως προς το Σύστημα Υγείας. Καταφέραμε και διπλασιάσαμε μέσα σε εβδομάδες τα κρεβάτια εντατικής μας, έστω και προσωρινά. Και δεν φτάσαμε ούτε καν κοντά στο να εξαντλήσουμε τις δυνατότητες του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Το Φθινόπωρο θα έχουμε πολύ περισσότερα μόνιμα κρεβάτια Mονάδων Αυξημένης Φροντίδας. Και θα είμαι έτοιμος τις επόμενες ημέρες να κάνω πολύ συγκεκριμένες ανακοινώσεις σε αυτήν την κατεύθυνση με πολύ συγκεκριμένες δεσμεύσεις.
• Θα έχουμε καλύτερα φαρμακευτικά πρωτόκολλα. Δεν ξέρω εάν θα έχουμε εμβόλιο, δύσκολο να έχουμε εμβόλιο τον Οκτώβριο. Μπορεί και να έχουμε όμως, έστω σε περιορισμένες δόσεις. 
• Θα μπορούμε να παρεμβαίνουμε πολύ πιο έξυπνα. Δηλαδή τα όποια lockdown να μην είναι οριζόντια, να είναι στοχευμένα.

Αυτό το οποίο σίγουρα έμαθα

Στον Έβρο βρεθήκαμε σε μία πολύ απότομη οργανωμένη πίεση μεταναστευτικών ροών το Σαββατοκύριακο της Καθαράς Δευτέρας. Και οι αποφάσεις που πήραμε ήταν ακαριαίες.

• Προστατεύσαμε τα σύνορά της Ελλάδος, προστατεύσαμε τα σύνορα της Ευρώπης.
• Στείλαμε ξεκάθαρο μήνυμα εντός και εκτός Ελλάδος ότι δεν πρόκειται να δεχθούμε αυτήν την πολιτική των μαζικών παράνομων εισροών μεταναστών και προσφύγων που χρησιμοποιούνται στα πλαίσια ενός γεωπολιτικού παιχνιδιού.
• Φέραμε όλη την ηγεσία της Ευρώπης τρεις ημέρες μετά, στον Έβρο και στείλαμε ένα μήνυμα. Και αυτό είναι κεκτημένο πια η φύλαξη των συνόρων της Ελλάδας και της Ευρώπης.

Αυτό το οποίο σίγουρα έμαθα είναι πως πρέπει κανείς να παίρνει γρήγορες αποφάσεις όταν δεν έχει κατ’ ανάγκη όλα τα δεδομένα. Και να σας πω και κάτι: Αναδιατάξαμε και τις πολιτικές μας προτεραιότητες:

• Τεράστια σημασία και σεβασμό στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Θα φτιάξουμε ένα νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ένα Ν.Ε.Σ.Υ.. Θα πάμε στο νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας το οποίο θα έχει στον πυλώνα του αυξημένο αριθμό εντατικών και κρεβατιών αυξημένης φροντίδας και θα δουλεύει σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και θα μπολιάζεται όπου χρειάζεται από τις καλές πρακτικές του.
• Αλλά νομίζω ότι και σε προσωπικό επίπεδο όλοι περάσαμε λίγο περισσότερο χρόνο με τις οικογένειές μας. Εγώ με τα παιδιά μου, ήρθαν και τα τρία μου παιδιά από το εξωτερικό, δεν είχαμε ξαναβρεθεί οι πέντε μας μαζί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα εδώ και πολύ καιρό. Και νομίζω ότι την ίδια εμπειρία ίσως είχαν και πολλές άλλες οικογένειες. Έγινε μία νομίζω εσωτερική αναδιάταξη προτεραιοτήτων τι είναι σημαντικό και τι δεν είναι. Δεν νομίζω ότι μας έκανε κακό αυτό. Μάλλον καλό μας έκανε.

Το κράτος λειτούργησε

• Για πρώτη φορά, όσο θυμάμαι εγώ τουλάχιστον, δεν ακούσαμε αυτή την κουβέντα «Πού είναι το κράτος;». Το κράτος ήταν εδώ, παρών και μερικές φορές εξέπληξε κιόλας με την ταχύτητά του και την αποτελεσματικότητά του.
• Αναφέρω ενδεικτικά την τεράστια σημασίας ψηφιακή μετάβαση η οποία έγινε. Όλα αυτά ήταν δρομολογημένα. Δεν έγιναν πάνω στην πανδημία. Απλά πατήσαμε το κουμπί του επιταχυντή.
• Αυτό σημαίνει ότι αύριο κάποιος ο οποίος θα θελήσει να ζήσει και να δουλέψει στην Ελλάδα και να δουλεύει από την Ελλάδα για το εξωτερικό, θα δει την Ελλάδα με τελείως διαφορετικό μάτι.

Πρώτη προτεραιότητα είναι  η μείωση των εργοδοτικών εισφορών

• Το ’20 έπρεπε να ρίξουμε χρήματα, να τονώσουμε την πραγματική οικονομία και βέβαια κάναμε και κάποιες έκτακτου χαρακτήρα φοροελαφρύνσεις: Φ.Π.Α. στις μεταφορές, Φ.Π.Α. στον καφέ, για να τονώσουμε σε αυτήν τη συγκυρία, την κατανάλωση.
• Είχαμε ήδη ξεκινήσει τις φορολογικές ελαφρύνσεις. Θέλω να θυμίσω ότι η πρώτη δόση μείωσης του ΕΝΦΙΑ είχε γίνει. Η μείωση στα κέρδη των επιχειρήσεων και στα μερίσματα είχε γίνει. 
• Θα υπάρχει προφανώς και άλλο πακέτο φορολογικών μειώσεων, καθώς επιστρέφουμε στην κανονικότητα, αλλά πρέπει να σας πω ότι πρώτη προτεραιότητα αυτή τη στιγμή  είναι  η μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Η μείωση ουσιαστικά δηλαδή στην έμμεση φορολόγηση της εργασίας. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα σχέδιο το οποίο θα μπορούμε να το ανακοινώσουμε σύντομα, με το που θα περάσει το Καλοκαίρι. Θα είναι  στα πλαίσια μιας νέας παρέμβασης που θα κάνουμε για το ασφαλιστικό σύστημα, αλλά θεωρώ ότι είναι η πρώτη προτεραιότητα σήμερα, διότι η επιβάρυνση της εργασίας είναι  πολύ μεγάλη. Είναι πολύ επιβαρυντική σήμερα για πολλές εταιρείες.

Τι συνέβη στον Έβρο

• Δεν εκτιμώ ότι συνέβη τίποτα, το οποίο να είναι  αξιοσημείωτο και το οποίο να χρήζει όλης αυτής της συζήτησης η οποία έγινε κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την οποία μάλιστα έσπευσε να εκμεταλλευτεί και η Αντιπολίτευση, κακώς κατά την άποψή μου, διότι στην ουσία  υιοθέτησε μία πιο ακροδεξιά ρητορική.
• Τα σύνορα της Ελλάδος με την Τουρκία, τα χερσαία σύνορα, είναι απολύτως καθορισμένα βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης και των πρωτοκόλλων του ’26 που ακολούθησαν.
• Η κοίτη του Έβρου παίζει παιχνίδια, μετακινείται. Η συνοριακή γραμμή όμως δεν μετακινείται. Είναι η ίδια. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτών των μετακινήσεων της κοίτης του Έβρου; Ότι υπάρχουν τμήματα αυτή τη στιγμή ανατολικά του Έβρου τα οποία είναι  Ελληνικά εδάφη, όπως υπάρχουν και τμήματα δυτικά του Έβρου τα οποία είναι Τουρκικά, επειδή έχει μετακινηθεί η κοίτη του Έβρου. Αυτά είναι τεχνικά ζητήματα.
• Δεν είναι αυτή μία συνοριακή διαφορά η οποία υπάρχει με την Τουρκία και δεν λέει και η Τουρκία ότι είναι μία συνοριακή διαφορά.
• Νομίζω ότι υπάρχει ενδεχομένως μία νευρικότητα από πλευράς Τουρκίας, σχετικά με την πρόθεση της Ελλάδος να ενισχύσει το φράχτη στις Καστανιές και να χτίσει και ένα νέο φράχτη στο τμήμα των Φερών, εκεί δηλαδή που δεν είναι το όριο με την Τουρκία, ο ίδιος ο ποταμός. Είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας να το κάνουμε. Θα το κάνουμε, όπως το κάναμε ήδη στο Βόρειο τμήμα. Έχουμε ενημερώσει την Τουρκία με ρηματική διακοίνωση ότι θα το κάνουμε.
• Το κάνουμε, για να σας το εξηγήσω και τεχνικά, λίγο εντός του ελληνικού εδάφους, όπως έγινε ακριβώς και με το φράχτη στις Καστανιές, για να μην υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία για το που μπαίνει ο φράχτης, χωρίς να σημαίνει ότι απεμπολούμε, προσοχή, το έδαφος που μεσολαβεί μεταξύ του φράχτη και της συνοριακής γραμμής. Απλά, για να μπορούμε να κινηθούμε πολύ πιο γρήγορα. Ο φράχτης αυτός θα γίνει. Η χώρα έχει κερδίσει ως κεκτημένο τη δυνατότητα να φυλάει τα σύνορά της και θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της για να μπορεί να πετύχει αυτόν τον στόχο. 
• Το διάβημα διαμαρτυρίας έγινε γιατί κάποια στιγμή  βρέθηκαν στρατεύματα στην περιοχή, όπως συμβαίνει συχνά στο παρελθόν, και το διάβημα διαμαρτυρίας έγινε για να μειωθεί η περίπτωση μιας αυξανόμενης έντασης σε μια περιοχή όπου είχαμε φαινόμενα έντασης, μην κοροϊδευόμαστε, τους τελευταίους μήνες.

Ούτε ανασχηματισμός, ούτε εκλογές

• Εκλογές γιατί και για ποιο λόγο;
  • Η ελληνική κοινωνία πιστεύω ότι περιβάλλει την Κυβέρνηση και εμένα προσωπικά με αρκετή εμπιστοσύνη. Και το κάνει επειδή πιστεύει ότι δεν είμαι τακτικιστής. Ότι το μέλημά μου είναι να κυβερνήσω όσο πιο καλά μπορώ τη χώρα και να τιμήσω την εντολή την οποία πήρα.
  • Πήρα μία εντολή τετραετίας. Ήρθαν τα πράγματα, δεν θα έλεγα, ανάποδα, αλλά μας προέκυψε μια πολύ μεγάλη κρίση τον πρώτο χρόνο. Αλλά, όπως σας είπα, ο πυρήνας της πολιτικής μας παραμένει ο ίδιος.
  • Έχουμε 158 βουλευτές. Μια μεγάλη αποδοχή στην κοινωνία. Είμαστε πιο ισχυροί σήμερα πολιτικά από ότι ήμασταν στις 7 Ιουλίου όταν κέρδισα στις εκλογές. Δεν έχουμε συμπληρώσει καν χρόνο. Είμαστε Κυβέρνηση 10 μηνών και γίνεται συζήτηση για πρόωρες εκλογές; Τελείως ανεύθυνη αυτή η συζήτηση.
• Ούτε ανασχηματισμό βλέπω λόγο να κάνω αυτή τη στιγμή.
  • Πάντα, κάποια στιγμή θα γίνει κάποιος ανασχηματισμός.
  • Δεν είναι του παρόντος ο ανασχηματισμός, γιατί θεωρώ ότι βασικά η Κυβέρνηση έχει βρει το βηματισμό της και δουλεύει καλά.
  • Και υπάρχει κάποια λογική. Όλοι, όλα τα πολιτικά στελέχη να δοκιμάζονται και να έχουν κάποιο χρόνο να μπορούν να αποδείξουν ότι αξίζουν της εμπιστοσύνης του Πρωθυπουργού, ο οποίος και τους επέλεξε, αλλά όχι βιαστικές κινήσεις και κυρίως όχι κινήσεις που πηγαίνουν κόντρα στη λογική των πραγμάτων.

Το πολιτικό κεφάλαιο το οποίο διαθέτω σκοπεύω να το επενδύσω, όχι να το σπαταλήσω. Και να το επενδύσω με τέτοιο τρόπο, ώστε να δώσει μέρισμα, τόκο προς όφελος όλης της κοινωνίας και με το καλό όταν φτάσουμε στο τέλος της τετραετίας, να μπορώ να κριθώ και εγώ για αυτά τα οποία έχω πετύχει.